احکام حج

احکام حج

2044 - حـج : زیارت کردن خانه خدا و انجام اعمالى است که دستور داده اند در آنجا بجا آورده شود , و در تمام عمر بر کسى که این شرایط را دارا باشد , یک مرتبه واجب مى شود : اول آن که بالغ باشد.
دوم آن که عاقل و آزاد باشد.

متن کامل را در ادامه مطلب ببینید

سـوم بـه واسـطه رفتن به حج مجبور نشود که کار حرامى را که ترک آن از حج مهمتر است انجام دهد , یا عمل واجبى را که از حج مهمتر است ترک نماید.
چهارم آن که مستطیع باشد.
و مستطیع بودن به چند چیز است .
اول آن که توشه راه و هم چنین مرکب سوارى - در صورت احتیاج به آن - یا مالى که بتواند با آن مال آنها را تهیه کند داشته باشد.
دوم سلامت مزاج و توانایى آن را داشته باشد که بدون مشقت زیاد بتواند مکه رود و حج را به جا آورد.
سـوم در راه مـانـعى از رفتن نباشد و اگر راه بسته باشد , یا انسان بترسد که در راه جان یا عرض او از بین برود , یا مال او را ببرند , حج بر او واجب نیست .
ولـى اگـر از راه دیـگـرى بتواند برود , اگر چه دورتر باشد , باید از آن راه برود , مگر آن که آن راه آن قدر دورتر و غیر معمولى باشد که بگویند راه حج بسته است .
چهارم به قدر بجا آوردن اعمال حج وقت داشته باشد.
پنجم مخارج کسانى را که خرجى آنان بر او واجب است مثل زن و بچه .
و مخارج کسانى را که مردم خرجى دادن به آنها را لازم مى دانند داشته باشد.
شـشم بعد از برگشتن کسب یا زراعت , یا عایدى ملک , یا راه دیگرى براى معاش خود داشته باشد , یعنى این طور نباشد که به واسطه مخارج حج پس از برگشتن مجبور شود به زحمت زندگى کند.
2045 - کسى که بدون خانه ملکى رفع احتیاجش نمى شود , وقتى حج بر او واجب است که پول خانه را هم داشته باشد.
2046 - زنى که مى تواند مکه برود , اگر بعد از برگشتن , از خودش مال نداشته باشد , و شوهرش هم مثلا فقیر باشد , و خرجى او را ندهد , و ناچار شود که به سختى زندگى کند , حج بر او واجب نیست .
2047 - اگـر کـسى توشه راه و مرکب سوارى نداشته باشد , و دیگرى به او بگوید حج برو , و من خرج تو و عـیالات تو را در موقعى که در سفر حج هستى مى دهم , در صورتى که اطمینان داشته باشد که خرج او را مى دهد حج بر او واجب مى شود.
2048 - اگر مخارج رفت و برگشت و مصارف عیالات کسى را در مدتى که مکه مى رود و برمى گردد , به او ببخشند براى این که حج کند , حج بر او واجب مى شود , اگر چه قرض داشته باشد و در موقع برگشتن هـم مـالى که بتواند با آن زندگى کند نداشته باشد , ولى اگر طورى باشد که روزهاى سفر حج روزهاى کـسـب و کارش باشد , به طورى که اگر حج رود نتواند قرض خود را در موقعش ادا نماید یا آن که نتواند مخارج زندگانیش را در بقیه سال تامین نماید حج بر او واجب نیست .
2049 - اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسى را در مدتى که مکه مى رود و برمى گردد به او بـدهـنـد و بـگـویـنـد حـج بـرو , ولـى ملک او نکنند , در صورتى که اطمینان داشته باشد که از او پس نمى گیرند , حج بر او واجب مى شود.
2050 - اگر مقدارى مال که براى حج کافى است به کسى بدهند و با او شرط کنند که در راه مکه به کسى که مال را داده خدمت بنماید , حج بر او واجب نمى شود.
2051 - اگـر مقدارى مال به کسى بدهند و حج بر او واجب شود , چنانچه حج نماید , هر چند بعدا مالى از خود پیدا کند , دیگر حج بر او واجب نیست .
2052 - اگـر بـراى تـجـارت مـثـلا تـا جده برود و مالى به دست آورد که اگر بخواهد از آنجا به مکه رود مـسـتـطیع باشد , باید حج کند و در صورتى که حج نماید , اگر چه بعدا مالى پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود دیگر حج بر او واجب نیست .
2053 - اگـر انـسـان اجـیـر شـود که مباشرتا از طرف کس دیگر حج کند , چنانچه خودش نتواند برود و بخواهد دیگرى را از طرف خودش بفرستد , باید از کسى که او را اجیر کرده اجازه بگیرد.
2054 - اگـر کسى مستطیع شود و مکه نرود و فقیر شود , باید اگر چه به زحمت باشد , بعدا حج کند , و اگـر بـه هیچ قسم نتواند حج برود , چنانچه کسى او را براى حج اجیر کند , باید به مکه رود و حج کسى را کـه براى او اجیر شده بجا آورد و تا سال بعد چنانچه ممکن است در مکه بماند و براى خود حج نماید , ولى اگر ممکن باشد که اجیر شود و اجرت را نقد بگیرد و کسى که او را اجیر کرده .
راضـى شود که حج او در سال بعد بجا آورده شود , چنانچه اطمینان نداشته باشد که سال بعد بتواند براى خـود حـج بـرود , بـایـد سـال اول براى خود حج نماید و حج آن کسى را که او را اجیر کرده براى سال بعد بگذارد.
2055 - اگـر کـسـى که مستطیع شده به مکه رود و در وقت معینى که دستور داده اند به عرفات و مشعر الحرام نرسد , چنانچه در سالهاى بعد مستطیع نباشد , حج بر او واجب نیست .
مگر آن که از سالهاى پیش مستطیع بوده و نرفته , که در این صورت اگر چه به زحمت باشد باید حج کند.
2056 - اگـر کسى که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطه پیرى یا مرض و ناتوانى نتواند حج نماید , و ناامید باشد از این که بعدا خودش حج کند باید دیگرى را از طرف خود بفرستد , بلکه اگر ناامید هم نباشد , احـتیاط واجب آن است که اجیر بگیرد و در صورتى که بعدا قدرت پیدا کرد , خودش نیز حج نماید , و هم چنین است اگر در سال اولى که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده , به واسطه پیرى یا مرض یا ناتوانى نتواند حـج کند و ناامید از توانایى خود باشد , و در تمام این صور احتیاط مستحب آن است که چنانچه منوب عنه مرد باشد , نایب صروره باشد , یعنى کسى که اولین مرتبه حج رفتن او باشد.
2057 - کسى که از طرف دیگرى براى حج اجیر شده , باید طواف نساء را نیز از طرف او بجا آورد و اگر بجا نیاورد , زن بر آن اجیر حرام مى شود.
2058 - اگـر طـواف نساء را درست بجا نیاورد یا فراموش کند چنانچه بعد از چند روز یادش بیاید و از بین راه برگردد و بجا آورد صحیح است .
ولى چنانچه برگشتن برایش مشقت داشته باشد مى تواند نایب بگیرد.